با پیشرفت‌های چشمگیر علم پزشکی کاشت مو به یکی از روش‌های مؤثر برای افرادی تبدیل شده است که به دلایل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی، بیماری‌ها، آسیب‌های جسمی، استرس یا شرایط محیطی، دچار ریزش مو شده‌اند. یکی از پرسش‌های رایجی که بسیاری از افراد پیش از انجام این عمل با آن مواجه می‌شوند این است که آیا کاشت مو خطراتی به همراه دارد؟ امروزه با توجه به اینکه اغلب کلینیک‌های تخصصی از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی بهره می‌برند میزان خطرات و عوارض ناشی از این عمل تا حد قابل‌توجهی کاهش یافته است. بااین‌حال، مانند هر مداخله پزشکی دیگر امکان بروز برخی عوارض جانبی همچنان وجود دارد. در این مطلب از کلینیک ایران fit قصد داریم به بررسی کاشت مو و عوارض‌های احتمالی آن بپردازیم و اینکه آیا مرگ در اثر کاشت مو وجود دارد یا خیر بررسی کنیم.
مقایسه خطرات بیهوشی عمومی و بی‌حسی موضعی در کاشت مو
بیهوشی عمومی GA شامل استفاده از ترکیبی از داروهاست که موجب از بین رفتن هوشیاری بیمار پیش از انجام جراحی می‌شود. فردی که تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد هیچ دردی احساس نمی‌کند، زیرا مغز او در این وضعیت قادر به دریافت و پردازش سیگنال‌های درد یا واکنش‌های رفلکسی نخواهد بود. در مقابل بی‌حسی موضعی تنها یک ناحیه خاص از بدن را بی‌حس می‌کند. در این روش فرد همچنان هوشیار باقی می‌ماند و تنها در نقطه‌ای که داروی بی‌حسی تزریق شده است احساس درد نخواهد داشت.
بیهوشی عمومی می‌تواند با عوارض متعددی همراه باشد که در مواردی حتی منجر به مرگ می‌شود. بسیاری از موارد مرگ‌ومیر حین عمل‌های جراحی نه به دلیل خود جراحی بلکه به علت عوارض ناشی از بیهوشی عمومی رخ می‌دهند. به همین دلیل این روش معمولاً برای جراحی‌های سنگین و پیچیده‌ای که به آن نیاز دارند توصیه می‌شود. از آنجا که کاشت مو یک عمل زیبایی نسبتاً ساده محسوب می‌شود، می‌توان آن را به‌طور کامل با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام داد بدون آنکه نیازی به بیهوشی عمومی باشد.
از آنجا که مدت‌زمانی که بیمار می‌تواند تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرد محدود است، جراحان ناچارند عمل را در یک بازه زمانی مشخص به پایان برسانند. این فشار زمانی می‌تواند باعث شود که تیم پزشکی با عجله کار کند و این امر احتمال خطای انسانی را افزایش می‌دهد و ممکن است نظارت بر روند جراحی را با اختلال مواجه کند. در برخی کشورها مانند فرانسه و برزیل استفاده از بیهوشی عمومی در کاشت مو رایج‌تر است. بنابراین، ضروری است که پیش از اقدام به این عمل از روش بیهوشی مورد استفاده توسط پزشک خود آگاه شوید.
مرگ در اثر کاشت مو | مرحله حین جراحی
کاشت مو یکی از روش‌های مؤثر و کم‌تهاجمی برای درمان ریزش مو و طاسی محسوب می‌شود. این روش با بهره‌گیری از تکنیک‌های پیشرفته و تجهیزات مدرن به گونه‌ای انجام می‌شود که میزان خونریزی و بخیه به حداقل برسد. امروزه برخلاف روش‌های سنتی که نیاز به بخیه داشتند از تکنیک‌هایی استفاده می‌شود که جراحت کمتری ایجاد کرده و دوران نقاهت را کوتاه‌تر می‌کنند.
با توجه به این موارد کاشت مو به‌خودی‌خود نمی‌تواند منجر به مرگ شود. با این حال در موارد نادری برخی افراد ممکن است به داروهای مورد استفاده در این فرآیند واکنش‌های حساسیتی نشان دهند. چنین واکنش‌هایی می‌توانند خطر سکته قلبی را افزایش دهند، به همین دلیل انجام تست‌های دارویی پیش از عمل ضروری است تا احتمال بروز عوارض شدید به صفر برسد.
مرگ در اثر کاشت مو | مرحله پس از جراحی
بر اساس مقاله‌ای منتشر شده در یک وب‌سایت معتبر مرگ پس از کاشت مو بسیار نادر است. در اغلب موارد نمی‌توان ارتباط مستقیمی بین این جراحی و مرگ بیمار قائل شد. بسیاری از پزشکان معتقدند که اگر فرد از پیش دچار مشکلات جسمانی باشد این شرایط می‌تواند پس از عمل به یک عامل خطرساز تبدیل شود. برخی کلینیک‌های غیرمعتبر بدون بررسی‌های لازم اقدام به انجام کاشت مو می‌کنند و تست‌های حساسیت دارویی را نادیده می‌گیرند. این سهل‌انگاری ممکن است موجب واکنش‌های آلرژیک شدید، سکته قلبی و در نهایت مرگ شود.
دلایل بروز عوارض در کاشت مو
کاشت مو یکی از روش‌های زیبایی مدرن و رو به رشد است که به مرور زمان تکنیک‌های آن پیشرفته‌تر، کم‌تهاجمی‌تر و کم‌عارضه‌تر شده و نتایج طبیعی‌تری به همراه دارد. با این حال مانند هر عمل جراحی دیگر این روش نیز ممکن است عوارضی ایجاد کند. در برخی موارد این عوارض به‌راحتی کنترل و درمان می‌شوند، اما در شرایط خاص می‌توانند مشکلات جدی‌تری به وجود آورند که هم پزشک و هم متقاضی کاشت مو را با چالش‌هایی روبه‌رو کند.
با افزایش تقاضا برای کاشت مو تعداد جراحی‌های انجام‌شده نیز روزبه‌روز بیشتر می‌شود و نکته مهم اینجاست که هم‌زمان با پیشرفت روش‌های کاشت، پزشکان بسیاری از رشته‌های غیرمرتبط و بدون داشتن مهارت و آموزش کافی وارد این حوزه شده‌اند. این موضوع باعث شده است که میزان بروز عوارض ناشی از کاشت مو افزایش پیدا کند و برخی از بیماران با مشکلاتی روبه‌رو شوند که می‌توانستند با انتخاب متخصصان باتجربه از آن‌ها جلوگیری کنند.
| عوارض کاشت مو به روش FUT | عوارض کاشت مو به روش FUE | عوارض کاشت مو به روش SUT و FIT |
| ایجاد اسکار خطی در ناحیه اهداکننده
درد و ناراحتی خطر عفونت خونریزی نکروز فولیکول‌های موی کاشته شده احتمال تشکیل کلوئید بروز فیستول شریانی وریدی (AVF) |
اسکارهای پراکنده و کوچک در ناحیه برداشت گرافت
احساس درد احتمال بروز عفونت نکروز ناحیه سر بعد از انجام عمل بروز کیست تغییرات رنگدانه‌های پوست سر |
بروز کیست
ایجاد اسکارهای نقطه‌ای در ناحیه اهداکننده بروز کیست‌های اپیتلیال احتمال بروز عفونت |
پاسخ به این سوال که آیا احتمال مرگ در اثر کاشت مو وجود دارد یا خیر به نقل از سایت
Is a hair transplant dangerous? A hair transplant is a relatively safe procedure. As with any surgical procedure, there are general risks, but these are minimised in a good clinic by an experienced specialist.
Can you die from a hair transplant? To date, no deaths due to complications from a hair transplant are known. Serious complications after a hair transplant are rare.ترجمه فارسی
آیا کاشت مو خطرناک است؟ کاشت مو یک روش نسبتاً ایمن است. مانند هر عمل جراحی، خطرات کلی وجود دارد، اما این خطرات در یک کلینیک خوب توسط یک متخصص با تجربه به حداقل می رسد.
آیا می توانید در اثر کاشت مو بمیرید؟ تا به امروز هیچ مورد مرگ و میر ناشی از عوارض کاشت مو مشخص نشده است. عوارض جدی پس از کاشت مو نادر است.
عوارض عمومی و خطرناک کاشت مو
به‌طور کلی احتمال بروز عوارض ناشی از کاشت مو کمتر از یک درصد است. این آمار بر اساس بررسی‌های علمی و مقالات معتبر ارائه شده و شامل مواردی است که در کلینیک‌های غیرمعتبر نیز رخ داده‌اند. در مراکز تخصصی و مجهز با استفاده از ابزارهای پیشرفته و تیم پزشکی مجرب احتمال وقوع عوارض جانبی تا حد زیادی کاهش می‌یابد. این عوارض را می‌توان در چند دسته کلی قرار داد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
1. سنکوپ (غش کردن)
غش کردن یکی از عوارض نادر کاشت مو که معمولاً در پایان عمل و به‌ویژه در جلسات طولانی رخ می‌دهد. این وضعیت باعث از دست دادن موقت هوشیاری شده و معمولاً خطرناک نیست. دلایلی مانند درد، افزایش فشار خون، کم‌آبی بدن و افت قند خون می‌توانند در بروز این عارضه نقش داشته باشند. سنکوپ را می‌توان با رعایت نکاتی مانند آبرسانی کافی، تنظیم یون‌های بدن، اجتناب از تغییر ناگهانی وضعیت بدن و مراقبت‌های دیگر پیشگیری کرد.
2. درد
درد یکی از رایج‌ترین عوارضی است که ممکن است در حین یا بعد از عمل کاشت مو ایجاد شود. استفاده از روش‌های صحیح جراحی، داروهای بی‌حسی و مسکن‌های مناسب می‌تواند این مشکل را به حداقل برساند. عواملی مانند برداشت گسترده گرافت، خونریزی، فشار بر ناحیه جراحی و بی‌حسی ناکافی از جمله مواردی هستند که می‌توانند منجر به درد شوند. به‌کارگیری داروی بی‌حسی موضعی همراه با آدرنالین، استفاده از دستگاه‌های ویبراتور و کمپرس سرد و مصرف مسکن‌های خوراکی پس از عمل روش‌های مؤثری برای کاهش این عارضه هستند.
3. اِدِم (ورم)
تجمع مایعات در زیر پوست سر در ناحیه دریافت‌کننده گرافت‌ها یکی از عوارض شایع کاشت مو است که معمولاً پس از چند روز خودبه‌خود برطرف می‌شود. مصرف داروهای استروئیدی مانند کورتون‌ها می‌تواند به کاهش ورم کمک کند.
4. خارش
احساس خارش سر بعد از کاشت مو در ناحیه بانک مو و محل کاشت امری نسبتاً شایع است. این مشکل اغلب به دلیل خشک شدن پوست و تشکیل دلمه‌های خون رخ می‌دهد. شست‌وشوی مرتب سر با سرم شست‌وشو، مصرف آنتی‌هیستامین‌ها و استفاده از آلوئه‌ورا برای مرطوب نگه‌داشتن پوست می‌توانند به کاهش این عارضه کمک کنند. در برخی موارد پزشکان داروی سیتریزین را برای کاهش خارش تجویز می‌کنند.
5. سرفه و سکسکه
اگرچه این عوارض نادر هستند، اما ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده بوده و تا چند روز پس از کاشت مو ادامه داشته باشند. علت دقیق این واکنش مشخص نیست، اما تصور می‌شود که تحریک اعصاب پوست سر که ارتباطاتی با عصب فرنیک دارد در ایجاد این مشکل نقش داشته باشد.
6. عفونت
عفونت می‌تواند در ناحیه کاشت یا بانک مو رخ دهد، اما احتمال وقوع آن بسیار کم است و موارد جدی کمتر از یک درصد گزارش شده‌اند. رعایت بهداشت، شست‌وشوی منظم سر و مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک طبق دستور پزشک می‌تواند از بروز عفونت جلوگیری کند. برخی علائم عفونت شامل قرمزی، تورم، درد و ایجاد جوش‌های چرکی هستند. همچنین تعویض به‌موقع پانسمان و پرهیز از باز کردن زودهنگام آن نقش مهمی در کاهش خطر عفونت دارد.
7. فولیکولیت
فولیکولیت به التهاب فولیکول‌های مو اشاره دارد که می‌تواند ناشی از عفونت، آسیب فیزیکی یا تماس با مواد شیمیایی باشد. میزان بروز این عارضه بعد از کاشت مو بین ۱.۱ تا ۲۰ درصد متفاوت است و شدت آن از التهاب ملایم همراه با قرمزی و جوش‌های پراکنده تا مشکلات شدیدتر متغیر است. عفونت ممکن است در ناحیه گیرنده یا اهداکننده اتفاق بیفتد که درمان فولیکولیت به علت اصلی آن بستگی دارد. در صورت بروز فولیکولیت خفیف ۲ تا ۳ ماه پس از عمل که معمولاً به دلیل رشد مو است، درمان شامل کمپرس گرم و استفاده از پماد آنتی‌بیوتیکی موضعی خواهد بود.
8. پوسته پوسته شدن
پوسته پوسته شدن بر روی سطح پوست سر معمولاً ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از عمل کاشت مو آغاز می‌شود و معمولاً ۷ تا ۱۰ روز بعد از بین می‌رود. این پوسته‌ها تأثیری بر روند بهبود یا بقای پیوند مو نداشته و تنها در صورتی که مدت زمان زیادی باقی بمانند، مشکل‌ساز می‌شوند. برای از بین بردن این پوسته‌ها می‌توانید از شستشو بعد از ۴۸ ساعت استفاده کنید. همچنین مرطوب کردن پوست قبل از شستشو می‌تواند کمک‌کننده باشد.
9. جای زخم و اسکار
جای زخم یکی از عوارض شایع کاشت مو است که به‌ویژه در روش‌هایی مانند FUT که از برش نواری استفاده می‌شود، بیشتر به چشم می‌خورد. این اسکار در ناحیه اهداکننده، به‌ویژه در پشت سر به شکل خطی ظاهر می‌شود. در روش FUE نیز ممکن است اسکارهایی در ناحیه برداشت گرافت ایجاد شود. این عارضه معمولاً در افرادی که مستعد ایجاد اسکار هستند بیشتر دیده می‌شود و با درمان صحیح قابل مدیریت است.
10. اسکارهای کلوئیدی و هیپرتروفیک
اسکار کلوئیدی و هیپرتروفیک یکی از عوارض نادر کاشت مو هستند که تنها در ۰.۱٪ از موارد رخ می‌دهند. این اسکارها در نتیجه یک پاسخ غیرطبیعی به آسیب‌های پوستی ایجاد می‌شوند و ممکن است به مرور زمان گسترش یابند. افرادی که سابقه اسکار کلوئید دارند کاندیدای مناسبی برای کاشت مو نیستند.
11. فیستول شریانی وریدی
فیستول شریانی وریدی عارضه‌ای نادر است که پس از استفاده از پانچ‌های بزرگ در ناحیه تمپورال مشاهده می‌شود. این مشکل می‌تواند باعث ایجاد یک توده ضربان‌دار زیر پوستی همراه با علائمی مانند درد یا سردرد شود. در اکثر موارد این عارضه خود به خود طی ۶ ماه بهبود می‌یابد، اما در صورت نیاز درمان با بستن عروق سطحی توسط جراح امکان‌پذیر است.
12. کیست‌های زیرپوستی
کیست‌ها برآمدگی‌هایی کوچکی هستند که به ندرت بدخیم می‌شوند. این عارضه می‌تواند به دلیل فشار به فولیکول‌های مو یا آسیب به پوست سر ایجاد شود. کیست‌ها معمولاً قابل درمان هستند که برای این منظور باید مشاوره پزشکی انجام شود.
13. شوک آنافیلاکسی
این واکنش آلرژیک می‌تواند به‌صورت ورم سریع صورت همراه کهیر یا بدون آن ظاهر شود. در برخی موارد ممکن است مشکلاتی در تنفس و افت فشار خون بروز کند. همچنین داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضدالتهابی که در دوره بعد از عمل استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند. درمان این مشکل معمولاً شامل استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها یا استروئیدها است.
14. آسیب به ناحیه اهداکننده به دلیل برداشت زیاد گرافت‌ها
اگر تعداد زیادی گرافت از بانک مو برداشته شود، ممکن است باعث آسیب دائمی به موها شده و باعث نازک شدن یا ریزش سکه‌ای آن‌ها گردد. برای جلوگیری از این مشکل توصیه می‌شود هیچ‌گاه بیش از ۱/۴ فولیکول‌های موجود در بانک مو برای برداشت انتخاب نشوند.
15. خونریزی پس از کاشت مو
پوست سر به دلیل وجود عروق خونی فراوان ممکن است پس از انجام جراحی دچار خونریزی شود. در این صورت باید ناحیه خونریزی را با گاز تمیز فشار داده تا خونریزی متوقف شود. برای پیشگیری از این مشکل ضروری است که در جلسات مشاوره پیش از عمل پزشک را از داروهایی که مصرف می‌کنید یا هرگونه سابقه پزشکی از جمله اختلالات خونریزی و مشکلات انعقادی مطلع کنید. اگرچه خونریزی در محل گیرنده غیرعادی نیست و این مشکل معمولاً با استفاده از محلول‌های حاوی اپی‌نفرین کنترل می‌شود.
16. عدم تقارن در کاشت مو
اگر برای کاشت مو به یک کلینیک غیر معتبر مراجعه کنید، احتمال بروز عدم دقت در طراحی و علامت‌گذاری ناحیه گیرنده افزایش می‌یابد. این مشکل می‌تواند باعث رشد غیر متقارن موها و ایجاد خط رویش نامناسب شود. برای جلوگیری از این عارضه مهم است که پزشک متخصص طراحی انجام شده را از زاویه‌های مختلف بررسی کرده و تایید نهایی بیمار را دریافت کند.
عوارض کاشت مو در دراز مدت
عوارض کاشت مو در طولانی‌مدت می‌تواند شامل موارد مختلفی باشد که به شرح زیر است:
ریزش مو: این مشکل به دلایل گوناگون ممکن است بروز کند که مهم‌ترین دلیل آن عدم موفقیت در پیوند ریشه‌های موی کاشته شده یا عوامل محیطی و ژنتیکی است.
جای زخم باقی‌مانده: در برخی موارد ممکن است جای زخم‌های ناشی از جراحی باقی بماند که می‌تواند زیبایی پوست سر را تحت تأثیر قرار دهد. در چنین شرایطی، مشورت با پزشک و استفاده از محصولات مراقبتی مناسب به کاهش این مشکل کمک می‌کند.
سخن‌پایانی
کاشت مو مانند هر جراحی دیگری می‌تواند با عوارضی مانند باقی‌ماندن جای زخم، عفونت، ریزش مو و خارش همراه باشد، اما بیشتر این عوارض قابل پیشگیری هستند. بررسی دقیق نواحی اهداکننده و گیرنده، همچنین انتخاب جراح ماهر می‌تواند به کاهش خطرات و مرگ در اثر کاشت مو کمک کند. در کل کاشت مو یک روش ایمن است که عوارض جانبی آن بیشتر موقتی هستند و معمولاً به مرور زمان از بین می‌روند. با این حال احتمال بروز عوارض طولانی‌مدت کم است و انتخاب پزشک متخصص و باتجربه می‌تواند خطرات مربوط به جراحی کاشت مو را کاهش دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره کاشت مو و عوارض ناشی از آن با کلینیک ایران fit در ارتباط باشید.